Przepuklina pępkowa u niemowlaka jest dość częstym schorzeniem, polegającym na wynicowaniu tkanek przez niecałkowicie zamknięte więzadła pępkowe. Wada ta może być niegroźna, ale czasami wymaga szybkiej interwencji chirurgicznej. W tym artykule wyjaśnimy, jak rozpoznać objawy przepukliny pępkowej, jak ją leczyć oraz jak uniknąć jej powikłań.
Kluczowe wnioski:- Przepuklina pępkowa u niemowląt może szybko prowadzić do niebezpiecznych powikłań i wymaga konsultacji lekarskiej.
- Najważniejsze objawy to widoczne wynicowanie tkanek przez pępek oraz zaczerwienienie i stan zapalny w tym miejscu.
- Podstawą leczenia jest prosta operacja chirurgiczna założenia opatrunku na przepuklinę.
- Aby zapobiegać przepuklinie pępkowej należy przestrzegać zasad prawidłowej higieny i pielęgnacji pępka u noworodka.
- W przypadku prawidłowego, szybkiego leczenia przepukliny pępkowej nie pozostawia ona żadnych następstw dla zdrowia dziecka.
Przepuklina pępkowa u noworodka
Przepuklina pępkowa to dość częsta wada wrodzona, polegająca na niecałkowitym zamknięciu się otworu pępkowego po porodzie. Może prowadzić do wynicowania narządów jamy brzusznej przez niedomknięty pierścień pępkowy.
U zdrowego noworodka pierścień w ciągu kilku dni po porodzie zwęża się i dochodzi do całkowitego zarośnięcia. Jednak u około 1-5% niemowląt proces gojenia jest zaburzony. Pozostaje wtedy przepuklina o średnicy od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów.
Najczęstsze objawy to czerwone zgrubienie lub guzek w okolicy pępka, czasem z dostrzegalnymi pod skórą narządami jamy brzusznej. Przepuklina może powiększać się podczas kaszlu, kichania lub płaczu dziecka.
Wada ta wymaga szybkiej konsultacji lekarskiej i leczenia, ponieważ niesie ze sobą ryzyko groźnych powikłań.
Jakie są najważniejsze objawy przepukliny pępkowej?
Oto główne oznaki świadczące o możliwej przepuklinie u noworodka:
- Widoczne wynicowanie przez pępek, często pulsujące i bolesne
- Zaczerwienienie oraz stan zapalny wokół pępka
- Obecność guzka lub zgrubienia w okolicy pępka
- Powiększanie się wynicowania przy kaszlu lub płaczu dziecka
- Ślady krwi lub ropy w ranie pępkowej
Podejrzenie przepukliny pępkowej zawsze wymaga niezwłocznej wizyty u pediatry. Im szybciej zostanie rozpoznana, tym łatwiejsze będzie jej wyleczenie.
Diagnostyka przepukliny pępkowej
Rozpoznanie przepukliny u noworodka zwykle nie sprawia trudności. Lekarz najpierw dokładnie obejrzy i zbada palpacyjnie okolicę pępka, aby potwierdzić obecność guzka, zgrubienia lub wynicowania.
Czasami konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak:
- usg jamy brzusznej - pozwala zobaczyć dokładną lokalizację i wielkość przepukliny, a także które narządy uległy przemieszczeniu
- badania krwi w celu wykluczenia zakażenia
Jakie badania wykonuje się w diagnostyce przepukliny pępkowej?
Najważniejsze badania to:
| Badanie przedmiotowe jamy brzusznej | Ocena guzka, zaczerwienienia i innych zmian skórnych w okolicy pępka |
| USG jamy brzusznej | Dokładne zobrazowanie umiejscowienia przepukliny i stopnia przemieszczenia narządów jamy brzusznej |
Czasami oznacza się także morfologię krwi oraz stężenie białka CRP w celu wykluczenia lub potwierdzenia zakażenia.
Leczenie przepukliny pępkowej
Jedyną skuteczną metodą leczenia przepuklin jest zabieg operacyjny. Powinien być on wykonany możliwie jak najszybciej po rozpoznaniu, najlepiej w ciągu kilku dni od zauważenia pierwszych objawów.
Zabieg polega na zaopatrzeniu ubytku w powłokach jamy brzusznej. Chirurg poszerza nacięcie w okolicy pępka, a następnie odsuwa narządy do jamy brzusznej i zaszywa warstwami ubytek. Całość okrywa jałowym opatrunkiem.
Zabieg zaopatrzenia przepukliny pępkowej trwa zaledwie kilkanaście minut i nie wymaga hospitalizacji ani znieczulenia ogólnego.
Po kilku dniach, gdy opatrunek zostanie zdjęty, okolica pępka goi się przez kilka tygodni, pozostawiając niewielką, kosmetyczną bliznę. Dzięki szybkiej interwencji chirurgicznej ryzyko groźnych powikłań zostaje całkowicie wyeliminowane.
Jakie są etapy operacji przepukliny pępkowej?
Podstawowe elementy zabiegu to:
- Poszerzenie rany w okolicy pępka
- Repozycja narządów do jamy brzusznej
- Warstwowe zaszycie ścian powłok brzucha
- Założenie jałowego opatrunku
Sam zabieg trwa zaledwie kilka lub kilkanaście minut i przeprowadza się go w znieczuleniu miejscowym.
Powikłania przepukliny pępkowej
Brak leczenia operacyjnego przepukliny pępkowej niemal zawsze prowadzi w konsekwencji do groźnych dla życia powikłań. Najczęstsze z nich to:
- Niedrożność jelit spowodowana uciskiem ze strony przepukliny
- Zgorzel narządów wewnętrznych wskutek ucisku i niedokrwienia
- Zakażenie otrzewnej zagrażające sepsą
- Wstrząs septyczny
Ryzyko tych groźnych powikłań znika po wykonaniu prostej i szybkiej operacji zaopatrzenia przepukliny. Dlatego tak ważne jest, aby natychmiast zgłosić się do lekarza w razie podejrzenia u dziecka przepukliny pępkowej.
Jak zapobiegać przepuklinie pępkowej
W większości przypadków przyczyny powstania przepukliny pępkowej nie są do końca jasne. Uważa się jednak, że pewne czynniki zwiększają ryzyko tej wady.
Aby zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia przepukliny, należy przede wszystkim przestrzegać zasad prawidłowej pielęgnacji pępka:
- Utrzymywać higienę i jałowość opatrunku
- Nie szarpać za kikut pępowiny
- Nie zwilżać zbyt mocno opatrunku
- Unikać noszenia zbyt ciasnych ubrań
Bardzo ważne jest też, by niezwłocznie zgłosić się do lekarza w razie jakichkolwiek niepokojących objawów ze strony pępka. Im szybciej zostanie rozpoczęte leczenie, tym szanse na całkowite wyleczenie dziecka są większe.
Podsumowanie
Przepuklina pępkowa jest dość powszechną, choć na szczęście niegroźną, jeśli szybko leczoną, wadą wrodzoną u noworodków. Polega na niecałkowitym zamknięciu pierścienia pępkowego i możliwości wynicowania narządów jamy brzusznej na zewnątrz, przez pępek.
Najważniejsze objawy to obecność czerwonego guzka, zgrubienia lub pulsującego wynicowania w okolicy pępka. Czasami tkanki wybrzuszają się bardzo wyraźnie spod skóry. Konieczne jest wtedy jak najszybsze zoperowanie przepukliny pępkowej, co pozwala uniknąć groźnych powikłań.
Zabieg chirurgiczny polega na prostej repozycji narządów do jamy brzusznej i zaopatrzeniu ubytku jałowym opatrunkiem. Trwa zaledwie kilka minut, po czym następuje pełne i szybkie wygojenie rany. Dzięki temu przepuklina pępkowa u noworodka nie niesie ze sobą żadnych konsekwencji zdrowotnych.
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia przepukliny ważne jest przestrzeganie zasad prawidłowej higieny i pielęgnacji pępka oraz niezwłoczne zgłaszanie się po pomoc lekarską w razie jakichkolwiek niepokojących objawów.
Tagi
Udostępnij
